MediaSfera
Piše: Velibor Živkov
Foto: Rawpixel
Koleno je jedan od najvećih i najvažnijih zglobova u ljudskom telu. To je složen zglob koji spaja butnu kost i potkolenicu, te omogućuje pokrete savijanja, ispravljanja i rotacije donjih ekstremiteta. Koleno takođe ima važnu ulogu u stabilizaciji i ravnoteži tela, jer omogućuje uspravno držanje i stabilnost donjih ekstremiteta. Istovremeno, koleno je važan zglob za prenos opterećenja tela, te se veliki deo telesne težine prenosi preko ovog zgloba.
Upravo zbog svoje velike uloge u kretanju, stabilnosti i opterećenju tela, koleno je izloženo velikom riziku od ozleda. Ozlede kolena su česte u sportovima, ali se mogu dogoditi i u svakodnevnom životu. Povrede kolena mogu biti ozbiljne i zahtevati hirurško lečenje, a neke od najčešćih ozleda su rupture ligamenata i meniskusa.
Oporavak nakon operacije kolena zavisi od vrste operacije koja je obavljena, kao i od individualnih karakteristika pacijenta, kao što su njegova starosna dob, zdravlje, fizička kondicija i opšte stanje. U tekstu koji sledi ćemo se baviti upravo oporavkom nakon operativnog lečenja ovog važnog zgloba i rešenjima koja moderna medicina pred nas postavlja u ovom kontekstu.
Indikacije za operativno lečenje kolena
Postoji više različitih stanja koja mogu ukazati na to da je potrebna operacija kolena, a neke od najčešćih indikacija su:
- Artroza kolena – degenerativna bolest koja dovodi do oštećenja zglobne hrskavice, a može da uzrokuje bol, oticanje i ograničenje pokretljivosti kolena. U slučajevima teške artroze, operacija zamene kolena može biti potrebna za ublažavanje simptoma i poboljšanje funkcije ovog zgloba.
- Ozlede meniskusa – meniskus je hrskavica u kolenu koja pomaže u apsorpciji udaraca i održavanju stabilnosti zgloba. Ozlede meniskusa su česte u sportovima i mogu se lečiti operacijom ukoliko se javljaju bol, oticanje i ograničena pokretljivost.
- Ruptura ligamenata – ligamenti u kolenu su važni za stabilnost zgloba. Ruptura ligamenata može dovesti do nestabilnosti kolena i zahtevati operaciju zarad obnove stabilnosti.
Uz navedene, postoje i druge bolesti i stanja koja mogu zahtevati operaciju kolena. Lekar će sprovesti detaljan pregled i dijagnostiku kako bi utvrdio najbolji način lečenja za svakog pojedinačnog pacijenta.
Oporavak nakon operacije kolena i fast-track koncept
Svaki proces oporavka je individualan i može da se razlikuje od osobe do osobe. Važno je, stoga, pre svega konsultovati se sa lekarom i fizioterapeutom kako bi se prilagodile preporuke za oporavak prema individualnim potrebama pacijenta. Moderna ortopedska praksa pred nas postavlja inovativna rešenja, koja oporavak nakon sprovedene operacije kolena čine neuporedivo lakšim i bržim. Govorimo pre svega o fast-track konceptu ubrzanog oporavka.
Fast-track koncept ubrzanog oporavka nakon artroplastike kolena je medicinski koncept koji se primjenjuje nakon operacije zamene kolena. Ovaj koncept uključuje niz mera koje se primenjuju pre, za vreme i nakon operacije kako bi se ubrzao oporavak pacijenta i smanjilo vreme boravka u bolnici.
Konkretno, fast-track koncept podrazumeva primenu koraka koji uključuju smanjenje pripreme za operaciju, primenu minimalno invazivne tehnike operacije, primenu protokola za smanjenje bola, primenu rane mobilizacije, smanjenje dužine bolničkog boravka i rano praćenje pacijenta nakon otpusta iz bolnice.
Ovaj koncept se sve više primenjuje u svetu, a rezultati pokazuju da se primenom fast-track koncepta postižu bolji rezultati u oporavku pacijenata nakon operacije zamene kolena.
Doktor Aleksandar Lažetić je specijalista ortopedije i traumatologije o kojem je važno govoriti u okviru ove teme kao o pioniru primene fast-track koncepta u Srbiji i regionu. On je autor i koautor brojnih naučnih radova iz područja ortopedije i traumatologije, te je jedan od vodećih stručnjaka u primeni fast-track koncepta u artroplastici kuka i kolena. Doktor Lažetić je istovremeno i jedini stručnjak koji je počeo da primenjuje takozvani fastest fast-track koncept, kao naredni korak u ovom kontekstu, kojem moderna ortopedija teži, a koji podrazumeva otpust pacijenata na sam dan operacije.
Aktivan život nakon operacije kolena
Iako među pacijentima uglavnom vlada bojazan u vezi sa time da li će nakon operacije kolena moći da se vrate uobičajenim aktivnostima, činjenica je da nas moderna ortopedska praksa primerima brzog i valjanog oporavka pacijenata sve više oslobađa ove brige. U osnovi, pacijenti mogu da se vrate svojim svakodnevnim aktivnostima nakon operacije kolena, iako je važno da naglasimo da tok oporavka svakog pojedinačnog pacijenta zavisi od niza faktora koji su u vezi sa njegovim individualnim karakteristikama. Operativno lečenje koje podrazumeva multidisciplinarni pristup stručnjaka, koji će imati u vidu sve odlike stanja pacijenta i bolesti, odnosno povrede zbog koje se operaciji pristupa, nakon koje se pacijenti vrlo brzo vertikalizuju i mobilizuju, dovodi do daleko većeg zadovoljstva bolesnika i bržih rezultata kojima se oni nadaju. Oporavak pacijenata nakon operacije kolena bi trebalo da teče u skladu sa savetima lekara specijaliste koji je pratio stanje pacijenta pre i u toku operacije.
Održavanje zgloba kolena zdravim je ključno za održavanje dobrog opšteg zdravlja i dobrog kvaliteta života. Redovna fizička aktivnost, zdrava i balansirana ishrana, kao i izbegavanje preteranog naprezanja kolena jesu faktori koji pomažu pri održavanju dobrog stanja ovog važnog zgloba. Ukoliko osetite bol u kolenu, važno je da se obratite lekaru što je pre moguće, kako biste dobili pravovremenu dijagnozu i lečenje koje će vam pomoći u ublažavanju bola i sprečavanju daljeg oštećenja kolena.
Pratite nas i na našim društvenim mrežama:
Dodaj komentar