MediaSfera
Piše: Gordana Radisavljević-Jočić
Foto: Aleksandar Jočić
U svečanoj sali Rektorata Beogradskog univerziteta Zadužbina Nikole Spasića dodelila je sinoć plaktete i novčane nagrade najboljim studentima Medicinskog i Poljoprivrednog fakulteta.
Upravni odbor Zadužbine Nikole Spasića tradicionalno, već 25 godina , nagrađuje najbolje studente svake godine studija i diplomiranog studenta Medicinskog i Poljoprivednog fakulteta Univerziteta u Beogradu.
Do sada je nagrađeno ukupno 271 student.
Zadužbina Nikole Spasića ima neprekidan pravni kontinuitet postojanja i rada punih 97 godina.
Plakete i novčane nagrade, koje ove godine iznose 35.000 dinara uručio je advokat Vojin Đekić, upravitelj Zadužbine Nikole Spasića.
Sa Medicinskog fakulteta nagrađeni su ove godine studenti:
Prva godina:
Luka (Veljko) Reković, Tivat, prosečna ocena 10,00,
Druga godina:
Nikola (Duško) Žarković, Beograd, prosečna ocena na drugoj godini 10,00, opšti uspeh 10,00,
Treća godina:
Marko (Arsen) Ristić, Beograd, prosečna ocena na trećoj godini 10,00, opšti uspeh 10,00,
Gorica (Milovan) Vidović, Loznica, prosečna ocena na trećoj godini 10,00, opšti uspeh 10,00,
Četvrta godina:
Šućro (Mahmut) Madžgalj, Bijelo Polje, prosečna ocena na četvrtoj godini 10,00, opšti uspeh 10,00,
Lidija (Saša) Mikić, Beograd, prosečna ocena na četvrtoj godini 10,00, opšti uspeh 10,00,
Peta godina:
Milica (Dejan) Durković, Subotica, prosečna ocena na petoj godini 10,00, opšti uspeh 10,00,
Đorđe (Milan) Vukmirović, Beograd, prosečna ocena na petoj godini 10,00, opšti uspeh 10,00,
Najbolji diplomirani student:
Petar (Goran) Vuković, Beograd, prosečna ocena 9,97, datum diplomiranja 15. 10. 2019. godine.
Sa Poljoprivrednog fakutleta nagrađeni su:
Prva godina:
Dušica (Milenko) Kovačević, Mali Zvornik, prosečna ocena 10,00, 11 od 11 položenih ispita,
Druga godina:
Milica (Ognjen) Milošević, Beograd, prosečna ocena na drugoj godini 10,00, opšti uspeh 9,90, ukupno 21 položeni ispit,
Treća godina:
Teodora (Dimitrije) Tojić, Noćaj, prosečna ocena na trećoj godini 10,00, opšti uspeh 9,94, ukupno 31 položeni ispit
Najbolji diplomirani student:
Nađa (Goran) Milutinović, Leskovac, prosečna ocena 9,93, datum diplomiranja 16. 09. 2019.
Nikola Spasić
Nikola Spasić, veliki narodni dobrotvor, rođen je 2. novembra 1838. godine u Beogradu. Umro je na Krfu 1916. godine, a 1923. godine prenet je u Beograd i svečano sahranjen na Topčiderskom groblјu, u Hramu Sv. Velikomučenika Trifuna, koji je kao svoju zadužbinu podigao za života.
Nikola Spasić završio je prvi razred gimnazije, ali zbog loše ekonomske porodične situacije, prvo je počeo da uči zanat kod oca. Iz očeve radnje Nikola prelazi kod strica Tase Stojanovića, bakalina na Savi, pa u kožarsku radnju Radovana Barlovca, koja je imala jako razvijene veze sa našim varošima u unutrašnjosti.
Posle petnaest godina provedenih na zanatu Nikola otvara sopstvenu kožarsku radnju „Nikola S. Spasić“, u Vasinoj ulici (1865), koju je kasnije preselio u Knez Mihailovu ulicu. Početni kapital radnje bio je 200 dukata, ali to nije bilo dovolјno, pa je prvi i jedini put u životu pozajmio 500 dukata, od Đoke Jovanovića, brate njegove prve žene Leposave. Nikola je prema Đoki Jovanoviću sačuvao večitu blagodarnost. Kada je kasnije Đoka Jovanović ostao bez igde ičega, Nikola ga je sve do smrti pomagao.
Od samog početka u radnji Nikole Spasića znalo se koliko koštaju ruke, materijal i ostali režijski troškovi, a opanci su se prodavali po ceni uvećanoj samo za jedan groš od ukupnih troškova izrade. Cenkanje je bilo isklјučeno. Zbog kvaliteta i prihvatlјive cene, broj prodatih opanaka se stalno povećavao.
Postepeno, uz opančarski zanat, Nikola je jako razvio i trgovinu sa prerađenom kožom i platnom. Prodavao je rifove platna, kao što je prodavao i opanke, uvek po utvrđenoj ceni, po principu zarade od jednog groša po jednom rifu (77,8 cm). Platno je kupovao po selima od selјanki koje su ga izrađivale.
U Prvom srpsko-turskom ratu Nikola Spasić učestvovao je kao redov konjanik, a za vreme Drugog srpsko-turskog rata prvi i jedini put u životu radio je sa državom i izliferovao je državi 25.000 pari opanaka za vojsku.
Nikola Spasić prestao je da se bavi poslovima 1899. godine.
Ženio se tri puta. Prvi put 1864. godine sa Leposavom, sestrom Đoke Jovanovića, poverenikom Miše Anastasijevića, neposredno pre otvaranja svoje prve radnje. Posle šest godina supruga Leposava umire bez poroda. Drugi put oženio se 1873. godine Stankom-Cajom, ćerkom Lazara Milojkovića, abadžije iz Beograda, koja je je preminula 1903. godine, takođe bez poroda. Treći put oženio se 1907. godine sa Anastasijom-Nakom, ćerkom počasnog konzula Lujanovića u Oršavi.
Nikola Spasić je od 1896. godine, pa sve do smrti, bio član Upravnog odbora Narodne banke. Od 1899. godine, pa do smrti, bio je predsednik Upravnog odbora Prometne banke, a od 1913. godine bio je predsednik Osiguravajućeg društva Srbije. Duže vreme bio je opštinski odbornik, narodni poslanik za grad Beograd, kao i predsednik Humanog društva „Kralј Dečanski“.
Odlikovan je Takovskim krstom IV stepena i ordenom Svetog Save III stepena.
Zadužbina Nikole Spasića
Svojeručnim testamentom sačinjenim 9. februara 1912. godine Nikola Spasić osnovao je zadužbinu pod svojim imenom, koja je u to doba bila najveća na Balkanu, a svakako jedna od većin u svetu. Smatra se da je vrednost imovine Zadužbine Nikole Spasića, u to vreme bila približna vrednosti Nobelove fondacije.
Testamentom je određeno da Zadužbinom Nikole Spasića upravlja Zadužbinski odbor – Upravni odbor koji se sastoji od pet članova. Spasić im je ostavio lep, ali težak zadatak: “Upravljajte ovom mojom Zadužbinom samostalno i nezavisno od svih zemaljskih vlasti, po svojoj savesti i uviđavnosti, a prema duhu vremena i potrebama određujte koliko će se i kada na koju granu zemaljske privrede trošiti iz prihoda”. Prvi predsednik Upravnog odbora bio je Tihomilj – Tića J. Marković, guverner Narodne banke.
Nikola Spsić bio je izričiti u svom nalogu Upravnom odboru da se nepokretna imovina ne sme otuđivati ni pod kojim uslovima, da se mora dobro i redovno održavati, a da ciljevi Zadužbine ostaju isključivo “podizanje Bolnica i Doma za sirote i iznemogle srpske građane i na opšte privredne ciljeve”.
Svu svoju imovinu, nepokretna imanja u ulici Kneza Mihaila broj 19 i Obilićev venac broj 17, Kneza Mihaila broj 33 i Đure Jakšića broj 1 i zgradu „Sloga“, koju je Upravni odbor kasnije srušio i podigao novu u ul. Kneza Mihaila broj 47, Nikole Spasića 2 i 2a i Kralјa Petra broj 18, gotov novac, akcije i obveznice, zaveštao je srpskom narodu.
Označenim testamentom ostavio je supruzi Anastasiji-Naki letnjikovac i vinograd na Topčiderskom brdu u svojinu, udovičko uživanje, doživotno besplatno korišćenje stana u kome su stanovali, kao i pravo korišćenja još tri stana u porodičnoj kući u ulici Kneza Mihaila broj 33, s tim da sva ova prava ima samo do njene eventualne udaje. Svojoj rodbini zaveštao je zanemarlјivo male sume novca.
Ukazom kralјa Aleksandra I odobren je rad Zadužbine Nikole Spasića: „Mi, Aleksandar I po milosti božijoj i volјi narodnoj, Kralј Srba, Hrvata i Slovenaca, na predlog Našeg Ministra Prosvete u dogovoru sa Državnim Savetom i na osnovu čl. 3 Zakona o zadužbinama, odobravamo: Da se osnuje zadužbina pod imenom: „Zadužbina Nikole Spasića za podizanje bolnica i doma za sirote iznemogle srpske građane i na opšte privredne cilјeve“. Naš Ministar Prosvete neka izvrši ovaj ukaz. 04. decembra 1922. god. u Beogradu. Potpis Kralјa Aleksandra i potpis Ministra Prosvete“.
Dodaj komentar