GOJKO VARDA: ŠEZDESET GODINA POSVEĆENIH DIZAJNU

MediaSfera

Foto: INSA sat, 1965, Vlasništvo Muzej primenjene umetnosti

„Dizajn je oblikovanje i stvaranje
u duhu lјudskih potreba“, Gojko Varda

Muzej nauke i tehnike – Beograd predstavlјa izložbu Gojko Varda: šezdeset godina posvećenih  dizajnu, o Gojku Vardi, jednom od najznačajnijih jugoslovenskih i srpskih industrijskih dizajnera, autorke Milene Vrzić Bešić, kustoškinje Muzeja. Dizajn postavke je osmislila Nevena Prodanović.

Izložba Gojko Varda: šezdeset godina posvećenih  dizajnu otvorena je o 31. marta u Galeriji 51 (Dobračina 51).

Gojko Varda je među malim brojem jugoslovenskih i srpskih dizajnera čija su ostvarenja vredna pažnje i koji su ostavili umetnički trag u industriji. Višedecenijski rad Gojka Varde u oblasti industrijskog dizajna, kao i bogat stvaralački opus i težnja da u industrijsku proizvodnju uvede viši kvalitet najbolјa su potvrda njegove stvaralačke ličnosti i svedoči o osobi koja je ceo svoj život i profesionalnu karijeru posvetila dizajnu.

Gojko Varda

Retki su primeri sa prostora bivše Jugoslavije da  jedan dizajner do te mere materijalizuje svoje ideje, uprkos okolini koja nije uvek shvatala značaj njegovog rada, što je utoliko važnije, kada se zna da sa naših prostora i nema mnogo značajnih stvaralaca u ovoj oblasti.

Na izložbi će biti prikazan ekskluzivni materijal koji se izlaže po prvi put, od projekata za enterijere i unikatnih ostvarenja, do projekata za mnoge proizvode koji su se serijski proizvodili u fabrikama.

Gojko Varda: Dečji stočić za igru

Posetioci će imati priliku da vide Vardine ručno rađene modele, kao i izvedena rešenja koja su prihvaćena za široku proizvodnju, kao što su INSA satovi, zatim računar GALAKSIJA, čije je kućište dizajnirao za Elektroniku inženjering, buldožer-guseničar TG-90 za 14. OKTOBAR iz Kruševca, rashladne uređaje različitih namena za Jugostroj, razne kućne aparate za INEX BORAC, lampe za Valјaonicu bakra Sevojno, sterilizator za Hidrotehniku iz Kladnja, nameštaj za Zavod primenjenih umetnosti, kao i mnoga druga rešenja. Ne zna se tačan broj radova i projekata koje je Varda izradio, ali se zna da je radio i sarađivao sa preko sto firmi i fabrika. Jedan od prvih enterijera koje je projektovao i na koji je veoma ponosan je prva foto-radnja u Beogradu, Cinephoto, koja se nalazila u zgradi palate Albanija. Radio je i za strane firme, poput Viners of Sheffield iz Londona, za koju je dizajnirao pribor za jelo.

Vardin značajan doprinos se ne ogleda samo u dizajnu, već i u stvaranju škole i obrazovanju mladih dizajnera. Varda je bio jedan od osnivača srednje stručne škole, današnje Škole za dizajn na Dedinju.

Lubarda, 1957 godina, Vlasništvo Muzej primenjene umetnosti

Za razliku od mnogih stvaralaca, Varda je građu, predmete, fotografije, prepisku i tekstove posvećene njegovom radu, kao i kataloge, sistematično prikuplјao i čuvao. Zahvalјujući takvom njegovom odnosu prema sopstvenom opusu, veliki deo materijala je ne samo po prvi put izložen, već je otvoreno jedno novo polјe za buduća istraživanja istorije dizajna u Srbiji.

Nakon šezdeset godina posvećenosti dizajnu, Gojko Varda i danas stvara i skicira sa istim žarom kao i na početku karijere. Nјegova sećanja i razmišlјanja o industrijskom dizajnu su i dalјe sveža, autentična i inspirativna.