Bečka moderna (5): Koloman Mozer, jedan od osnivača bečke secesije

MediaSfera

Tekst i foto: EurocommPr

Slikar i grafičar, Koloman Mozer, rođen je u Beču 1868. godine. Pored Gustava Klimta, Jozefa Hofmana i Ota Vagnera, Mozer se ubraja među najznačajnije umetnike bečkog jugendstila i jedan je od osnivača bečke secesije.

Mozer je studirao na Akademiji likovnih umetnosti u Beču. Da bi nakon očeve smrti 1888. godine, finansirao svoje studije, crtao je za razne umetničke časopise. Na predlog svog učitelja od 1892-1893. godine držao je nastavu slikanja deci nadvojvode Karla Ludviga. U Beču je takođe od 1893-1895. godine studirao grafički dizajn na „Školi primenjene umetnosti“, gde je od 1899. godine zaposlen kao nastavnik a od 1900. godine kao profesor.

Od 1895. godine bavi se samostalno grafičkim dizajnom. Mozer je redovno učestvovao u naprednim umetničkim tokovima tog vremena i bio aktivan u svim oblastima primenjene umetnosti. Njegova delatnost bila je svestrana – pored radova od keramike, metala, porcelana i stakla, kreirao je nakit, tekstil, nameštaj kao i upotrebnu grafiku, čak i igračke.

Godine 1897. Kolo Mozer zajedno sa Jozefom Hofmanom, Otom Vagnerom, Adolfom Losom, Jozefom Mariom Olbahom i Gustavom Klimtom osniva bečku secesiju. Bečka secesija bila je udruženje umetnika koje se odvojilo od originalne državne asocijacije „Viner Kinstlerhaus“ (Wiener Künstlerhaus). Sa svojim maštovitim nacrtima Mozer je izvršio veliki uticaj na nastajanje stila bečke secesije, koji se već posle 1900. godine emancipovao od cvetnog jugendstila i okrenuo obimnoj geometrijskoj ornamentici na kubističkim telima.

Koloman Mozer: Stolica sa naslonom, Purkersdorf, 1903. godine, Leopold Museum, Wien

Zajedno sa Jozefom Hofmanom 1903. godine Mozer je osnovao „Bečku radionicu“ (Wiener Werkstätte). Godine 1905. Mozer zajedno sa Klimtovom grupom istupa iz bečke secesije. Nakon nesuglasica Mozer 1908. godine napušta i udruženje „Bečke radionice“ i koncentriše se na slikarstvo. Narednih godina imao je veliki uspeh sa nacrtima za poštanske marke i radove za pozorište gde je pravio scenske nacrte i neobične kostime za plesačice.

Godine 1906. godine pravi nacrte za izradu poštanskih marki Austro-ugarske monarhije za područje Bosne i Hercegovine, koje se smatraju kao prekretnica u filateliji, jer prvi put prikazuju, obične ljude, gradove i mjesta u Bosni i Hercegovini, te prekida sa tadašnjom praksom da se na poštanskim markama prikazuju samo članovi carske i kraljevske porodice. Njegovi nacrti poslužili su za izradu prvih poštanskih marki Lihtenštajna. U njegovu čast gradska uprava Beča daje naziv jedne ulice u Beču po njemu.

Njegove poslednje godine života obeležila je teška bolest. Umro je 18. oktobra 1918. godine.

Najveća zbirka njegovih dela nalazi se u bečkom muzeju „Leopold“ i u „Muzeju primenjene umetnosti“ u Beču.